- βράγχια
- Όργανα κατάλληλα για την αναπνοή μέσα στο νερό, επειδή έχουν την ικανότητα να χρησιμοποιούν το οξυγόνο του αέρα που βρίσκεται στο νερό. Β. έχουν όλα τα υδρόβια ζώα. Στα ψάρια, τα β. έχουν ελασματοειδή μορφή και περικλείονται σε ειδικούς θαλάμους. Το νερό μπαίνει στο στόμα, περνά στον φάρυγγα και από εκεί στη βραγχιακή κοιλότητα, όπου έρχεται σε επαφή με τα β., των οποίων τα αιμοφόρα τριχοειδή πραγματοποιούν την ανταλλαγή των αερίων απορροφώντας οξυγόνο και αποβάλλοντας το διοξείδιο του άνθρακα. Το νερό βγαίνει ύστερα από τις βραγχιακές σχισμές στις πλευρές του σώματος είτε απευθείας (στους σελάχιους) είτε από τη σχισμή του βραγχιακού επικαλύμματος, το οποίο κλείνει τη βραγχιακή κοιλότητα (στους ολόστεους ιχθείς).
Στα αμφίβια, τα β. υπάρχουν μόνο κατά το στάδιο της προνύμφης και έχουν μορφή δύο τριχοειδών λοφίων τοποθετημένων στις πλευρές του λαιμού. Στα υδρόβια μαλάκια, τα β. βρίσκονται στη μανδυακή κοιλότητα, κοντά στο κεφάλι. Τα καρκινοειδή, αντίθετα, έχουν τα θωρακικά β. που είναι ελεύθερα στο περιβάλλον περίπου στα σημεία όπου τα μέλη του θώρακα αρθρώνονται με τον κορμό. Βραγχιακή αναπνοή παρουσιάζουν επίσης οι δακτυλιοσκώληκες και οι προνύμφες πολλών εντόμων, που τα β. τους έχουν τη μορφή κινητών κοιλιακών εξαρτημάτων.
Βράγχια ψαριού (φωτ. Mazza).
Dictionary of Greek. 2013.